Door het dragen van een autogordel wordt de kans op een dodelijk ongeval met 30 tot 40% verkleind. Bij het niet dragen van de gordel wordt door de aansprakelijke verzekeraar het standpunt ingenomen dat er sprake is van eigen schuld en wordt er een zogenaamde ‘gordelkorting’ toegepast. De gordelkorting bedraagt in de meeste gevallen 25%. Het niet dragen van een autogordel wordt door de aansprakelijke verzekeraar gezien als eigen schuld. Recent heeft de rechtbank Noord Nederland (VR 2016/84)* zich uitgelaten over de gordelkorting bij een passagier die midden achterin de personenauto zat.
Feiten
Na het bezoeken van een feest is X met vrienden in de auto teruggereden, waarbij X in het midden van de achterbank zat en geen gordel droeg. Bij een ongeval is de auto over de kop geslagen. X heeft bij dit ongeval onder meer een volledige dwarslaesie opgelopen en is rolstoelafhankelijk geworden. De aansprakelijkheid voor het ongeval wordt door Achmea als WAM-verzekeraar erkend, maar Achmea werpt X 25% eigen schuld (gordelkorting) tegen wegens het niet dragen van een gordel.
Toepassing van de gordelkorting
Voor de juiste toepassing van de gordelkorting is het vereist dat het vast moet komen te staan dat het gebruik van de gordel zou hebben geleid tot minder ernstig letsel. Voor het achterwege laten van de gordelkorting is het nodig dat er aangetoond kan worden dat de ernst van het letsel niet samenhangt met het niet dragen van de gordel.
Bewijslast
Het is aan Achmea om te bewijzen dat het opgelopen letsel mede het gevolg is van het niet dragen van een gordel.
De beoordeling:
De rechtbank acht de omstandigheid dat X geen gordel droeg ten tijde van het ongeval toerekenbaar aan X. Het niet dragen van een gordel leidt veelal tot een verdeling van de aansprakelijkheid van 25% voor gelaedeerde (in casu X) en 75% voor de vergoedingsplichtige (in casu Achmea).
De rechtbank oordeelt dat het niet dragen van een gordel verminderd verwijtbaar is aan X omdat de gordel niet zichtbaar was voor X en omdat het ongeval is veroorzaakt doordat de bestuurder van de auto in slaap is gevallen achter het stuur. Gelet op de ernst van de over en weer gemaakte fouten wordt de aansprakelijkheidspercentage van X naar beneden bijgesteld. Dat de bestuurder in slaap is gevallen is niet verwijtbaar aan X. Dit zou anders geweest kunnen zijn indien de bestuurder van de auto bijvoorbeeld onder invloed van alcohol zou zijn geweest en haar rijstijl bekend zou staan als roekeloos en X hiervan op de hoogte was.
De billijkheidscorrectie
Nu vast staat dat X eigen schuld treft, is er toch nog een mogelijkheid om tot een gunstiger resultaat te komen: de billijkheidscorrectie. Billijkheid is een ander woord voor redelijkheid. De billijkheidscorrectie corrigeert de voor het slachtoffer ongunstige verdeling van de over en weer gemaakte fouten.
Volgens de rechtbank rechtvaardigen de volgende omstandigheden de toepassing van de billijkheidscorrectie;
- De geringe verwijtbaarheid aan de zijde van X
- Het ernstige letsel (dwarslaesie)
- De gevolgen van het letsel voor X (rolstoelafhankelijk geworden en afhankelijk van derden)
- Het feit dat X niet verzekerd is
- Dat X weinig financiële draagkracht heeft
- Achmea heeft pas in een later stadium een eigen schuldverweer (gordelkorting) aangevoerd
- Achmea heeft niet betwist dat X in de financiële problemen zal komen als hij de kosten die hij reeds gemaakt heeft deels zelf zou moeten dragen.
Achmea dient 100% de schade te vergoeden
De rechtbank past de billijkheidscorrectie toe en komt tot het oordeel dat de eigen schuld van X moet worden bijgesteld tot nihil. Ondanks het niet dragen van een gordel wordt er geen eigen schuld van X aangenomen. De rechter neemt bij haar oordeel onder andere mee dat ook als X wel een gordel zou hebben gedragen ten tijde van het ongeval, dit een heupgordel zou zijn geweest en dat een heupgordel in de regel minder bescherming biedt dan een driepuntsgordel. Bij het dragen van een heupgordel bestaat er immers meer bewegingsruimte dan bij het dragen van een driepuntsgordel. X kan tevens geen verwijt worden gemaakt door mee te rijden met bestuurder.
Nu X ernstig blijvend letsel heeft opgelopen brengt billijkheid mee dat WAM-verzekeraar bestuurder 100% van de schade dient te vergoeden.
